Gốc tự do (Free Radicals) là một trong những thủ phạm chính gây ra lão hóa và nhiều bệnh nguy hiểm như ung thư, tim mạch, tiểu đường. Nhưng cụ thể gốc tự do là gì? Chúng gây hại như thế nào? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này!

1. Gốc Tự Do Là Gì?
Gốc tự do là các phân tử hóa học không ổn định, thiếu đi một electron ở lớp vỏ ngoài cùng. Để lấy lại sự cân bằng, chúng "đánh cắp" electron từ các phân tử khác, gây ra phản ứng dây chuyền phá hủy tế bào.

Đặc điểm của gốc tự do:
Có tính oxy hóa cực mạnh

Không ổn định, tồn tại trong thời gian ngắn

Sản sinh liên tục trong quá trình trao đổi chất hoặc từ tác nhân bên ngoài

2. Nguồn Gốc Sản Sinh Gốc Tự Do
2.1. Nguồn gốc nội sinh (từ bên trong cơ thể)
Quá trình chuyển hóa năng lượng (hô hấp tế bào)

Viêm nhiễm, chấn thương

Căng thẳng (stress) kéo dài

2.2. Nguồn gốc ngoại sinh (từ môi trường)
Ô nhiễm không khí, khói bụi

Tia UV từ ánh nắng mặt trời

Khói thuốc lá, rượu bia

Thực phẩm độc hại (đồ chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn)

Hóa chất, thuốc trừ sâu, bức xạ

3. Tác Hại Nguy Hiểm Của Gốc Tự Do
Gốc tự do tấn công DNA, protein và màng tế bào, gây ra:

3.1. Lão Hóa Sớm
Da nhăn nheo, chảy xệ do phá hủy collagen

Tóc bạc sớm, móng yếu

Suy giảm trí nhớ, thoái hóa thần kinh

3.2. Gây Ra Các Bệnh Mãn Tính
Ung thư: Gốc tự do làm đột biến DNA, kích thích tế bào ác tính phát triển

Bệnh tim mạch: Xơ vữa động mạch, tăng huyết áp

Tiểu đường: Phá hủy tế bào tuyến tụy, giảm sản xuất insulin

Bệnh Alzheimer: Tổn thương tế bào thần kinh

3.3. Suy Giảm Miễn Dịch
Làm hệ miễn dịch yếu đi, dễ mắc bệnh vặt

Vết thương lâu lành, dễ nhiễm trùng

3.4. Tổn Thương Gan, Thận
Gan nhiễm mỡ, xơ gan do tích tụ độc tố

Suy thận vì tế bào thận bị phá hủy

4. Cách Phòng Chống Gốc Tự Do Hiệu Quả
4.1. Bổ Sung Chất Chống Oxy Hóa
Vitamin C (cam, bưởi, ổi)

Vitamin E (hạnh nhân, bơ, dầu ô liu)

Polyphenol (trà xanh, ca cao, việt quất)

4.2. Sống Lành Mạnh
Không hút thuốc, hạn chế rượu bia

Ngủ đủ 7-8 tiếng/ngày, giảm stress

Tập thể dục 30 phút mỗi ngày

4.3. Tránh Tác Nhân Gây Oxy Hóa
Đeo khẩu trang chống bụi mịn, ô nhiễm

Bôi kem chống nắng khi ra ngoài

Hạn chế đồ chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn

5. Kết Luận
Gốc tự do là kẻ thù thầm lặng gây lão hóa và bệnh tật. Hiểu rõ gốc tự do là gì và tác hại của chúng giúp chúng ta phòng tránh hiệu quả bằng lối sống lành mạnh và chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa.

Bài viết khác cùng Box :